O czym można przeczytać w najnowszym numerze magazynu „KZA Express”? Czym jest Przemysł 4.0 i w jaki sposób oddziałuje na polską gospodarkę? Jak w Industry 4.0 wygląda rozwój kolei? Jakie są perspektywy rozwoju infrastruktury kolejowej? Zapraszam do lektury!
W najnowszym numerze „KZA Express” 02(20)2022 można przeczytać m.in. o:
- funkcjonowaniu transportu kolejowego w kryzysie energetycznym,
- planie rozwoju sieci transportu kolejowego,
- rynku pracy w branży po pandemii,
- bocznicach i terminalach w kolejowych łańcuchach dostaw,
- kompatybilności elektromagnetycznej.
Słowo wstępne pana Dariusza Wajsa, redaktora naczelnego:
Jest rok 2011. Podczas targów w Hanowerze po raz pierwszy oficjalnie zostaje użyte określenie „Industrie 4.0”. Jest to wówczas nazwa części strategii niemieckiego rządu dotyczącej przemian mających się dokonać w przyszłości w niemieckim przemyśle. Dzisiaj idea Przemysłu 4.0 ma już charakter globalny, co oznacza, że jej postulaty powinny zostać wdrożone także w innych krajach, w tym w Polsce, i dzieje się to w bardzo wielu obszarach funkcjonowania przedsiębiorstw, szczególnie tych związanych z przemysłem i transportem.
Według Europejskiego Centrum Wspierania Zaawansowanej Produkcji transformacja w kierunku Przemysłu 4.0 obejmuje siedem etapów. Pierwszy to wdrożenie zaawansowanych technologii – ten etap nie jest charakterystyczny dla ery Przemysłu 4.0. Patrząc z perspektywy historii, można stwierdzić, że wdrażanie nowych technologii zawsze było zadaniem obowiązkowym. Drugi, zupełnie nowy etap, to cyfryzacja – rozumiana jako stan, w którym ludzie, maszyny i produkty współdziałają ze sobą. Zwiększenie ekologiczności produkcji (np. poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii) również jest elementem nowym, podobnie jak kompleksowość w zakresie realizowania oczekiwań klientów dotyczących usług czy produktów (ang. end-to-end customer focussed engineering). Piąty etap przewiduje stworzenie organizacji, skupionej na człowieku – pracowniku firmy. To całkowita nowość, tak jak pozostałe składowe Przemysłu 4.0. Kolejnym elementem nowoczesnej transformacji przemysłowej 4.0 jest tzw. inteligentna produkcja (ang. smart manufacturing). Ostatnim etapem jest opracowanie modelu biznesowego opartego na nowym systemie wartości.
Przemysł 1.0 to wynalezienie napędu parowego i powstanie pierwszej sieci transportu kolejowego na świecie. Przemysł 4.0 to: internet rzeczy (ang. internet of things, IoT), sztuczna inteligencja i big data. Zatem lokomotywa była na początku tej drogi, a to zobowiązuje. Jednak transformacja ery Przemysłu 4.0 nie jest dla transportu kolejowego zapisana jako pewnik na kartach historii. Dlaczego? Gdzie tkwią zagrożenia? I nie mam tutaj na myśli faktu, że transport kolejowy to organizm, którego części składowe to urządzenia i systemy wdrożone częściowo przed dekadami. Jest to naturalne dla tego typu branży – podobnie jest np. w lotnictwie. Nie ma potrzeby wymiany systemów bezpieczeństwa co pięć lat. Nie chodzi również o to, że kolej jest branżą, w której zapóźnienia technologiczne oraz organizacyjne są szczególnie dotkliwe.
Na przykład systemy typu LCS (lokalne centa sterowania), pełniące funkcję nastawni zdalnego sterowania ruchem kolejowym, funkcjonują w Polsce od wielu lat. Pozwalają one prowadzić ciągły nadzór nad ruchem pociągów i, co istotne, działają w czasie rzeczywistym. Kontrola bezpieczeństwa jest prowadzona z jednego miejsca, do którego płyną informacje z całego terenu należącego do danego wydzielonego obszaru sieci transportu kolejowego. Powyższy opis to przykład wdrożenia postulatów Przemysłu 4.0.
Zagrożenia dla rozwoju infrastruktury transportu kolejowego tkwią w samej charakterze tej struktury i w podejmowanych decyzjach. Jak zwykle problemem jest czas, którego inwestycje kolejowe potrzebują bardzo dużo. Potrzebna jest także spokojna atmosfera dla inwestorów. Dla przedsiębiorstw branży kolejowej nadszedł czas dywersyfikacji działań oraz zwiększenia kompleksowości usług. Dywersyfikacja i kompleksowość to określenia, które również są często wymieniane w założeniach dotyczących strategii dla Przemysłu 4.0.
Cały numer dostępny online na: https://feniksmedia.pl/publikacje/kza_express/20/4/. Gorąco zapraszam!